Buğday alerjisi belirtileri buğday alımından sonra dilde, dudakta şişme, kurdeşen, egzama, astım, alerjik rinit belirtileri, bebeklerde kakada mukus, kakada kan, kabızlık, tedaviye dirençli pişik gibi belirtilerle kendini gösteren duruma denilir.
Buğday Alerjisi Nedir?
Çoğu yemek kültürü, buğdayı ekmek, makarna, kahvaltı gevreği, irmik, bulgur ve kuskus gibi günlük öğünlerin önemli bir parçası olarak sunar. Buğday alerjisi buğdayda bulunan proteinlere karşı immünolojik mekanizmalarla oluşan reaksiyon sonrası dilde, dudakta şişme, kurdeşen, egzama, astım, alerjik rinit belirtileri, bebeklerde kakada mukus, kakada kan, kabızlık, tedaviye dirençli pişik gibi belirtilerle kendini gösteren duruma denilir. Buğday alerjisine buğday proteininden yaklaşık 27 adet alerjen vardır.
Buğday Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
Buğday alerjisine bağlı buğday alerjisi, egzersize bağımlı buğday alerjisi, fırıncı astımı ve temasa bağlı ürtiker gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Ayrıca buğdaya bağlı otoimmun mekanizmaya bağlı da Çölyak hastalığı ve dermatitis herpetiformis gelişebilmektedir.
Buğday Alerjisi
Özellikle küçük çocuklarda en sık tutulan sistem cilt olup ürtiker, anjioödem, egzama, kızarıklık ve kaşıntı görülebilir. Bunun yanında kusma ishal ve karın ağrısı olabilir. Anafilaksi (alerjik şok) görülebilir. Yaş büyüdükçe sindirim sistemi bulguları azalmakta, egzama ve öksürük, nefes darlığı, hırıltı ve burun tıkanıklığı gibi solunum şikayetleri görülmektedir.
Yemek borusundan başlayarak kalın barsağa kadar tutulduğu durumlarda da tutulan bölgeye göre çeşitli sindirim sitemi bulguları ortaya çıkararak kendini gösteren non IgE ye bağlı buğday alerjisi de genellikle küçük bebeklerde görülmektedir.
Buğday ilişkili egzersizin tetiklediği anafilaksi (alerjik şok)
Buğdayın içindeki özellikle omega-5 gliadin ismi verilen alerjene duyarlanma sonucu ortaya çıkan ve buğday içeren bir yiyecek yenildikten sonra egzersiz yapılması durumunda hastada anafilaksi gelişmesidir.
Hastada tekrarlayan egzersiz ve yeme ile ilişkili şiddetli ürtiker atakları ve hatta anafilaksi görüldüğünde Buğday ilişkili egzersizin tetiklediği anafilaksiden şüphelenilmelidir. Bazen egzersiz seviyesi tempolu yürüyüş gibi nispeten hafif olabilir. Reaksiyon sırasında alkol ve / veya asetilsalisilik asitin (ASA) olası kullanımını araştırmak da önemlidir
Fırıncının alerjisi veya astımı
Fırıncı alerjisi esas olarak mesleki ortamlarda görülür ve kronik şiddetli rinit ve / veya astım semptomları olan hastalarda şüphelenilmelidir. Genellikle fırında çalışanlarda unun nefes yoluyla vücuda girerek alerjik reaksiyon gelişen durumda olur. Fırıncı alerjisi ve astımı olanlarda fırına gidildiği zaman ortamda unun nefes yoluyla alınmasıyla öksürük, nefes sıkışması gibi astım belirtileri, burun kaşınması, hapşırma gibi alerjik nezlenin belirtileriyle kendini gösteren bir buğday alerjisi türüdür.
Buğdaya bağlı temas ürtikeri
Kozmetik kullanımı ile temas ürtikeri nispeten yaygındır ve hidrolize buğday her zaman olası bir indükleyici olarak düşünülmelidir. Kozmetikler, sabunlar içinde bulunan gluten maddesinin cilde temas etmesiyle alerji gelişir ve yüzün gluten içeren sabunla yıkanması veya kozmetik kremin sürülmesiyle kurdeşen gelişmektedir. Temasa bağlı buğday alerjisi olan durumlarda buğdayın tüketilmesiyle de yaygın kurdeşen ve hatta alerjik şoka kadar uzanan belirtiler ortaya çıkabilmektedir.
Çölyak Hastalığı
Buğdaya bağlı otoimmun mekanizmalarla ortya çıkan bir hastalıktır. Çölyak hastalığı buğdayın içindeki gliadine karşı gelişen alerjiden farklı otoimmün reaksiyon sonucunda bağırsağın zarar görmesi ile ağırlıklı olarak sindirim sistemi şikayetleriyle giden bir tablo oluşmasıdır. Genellikle ek gıdaların başlanmasıyla ortaya çıkan bir durumdur.
Dermatitis herpetiformis
Çocuğunuz buğday içeren bir besin yediğinde aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçı görülürse buğday alerjisinden şüphelenilmeli ve çocuk alerji uzmanına başvurmalısınız;
- Egzama belirtileri (yanaklarında, boyunda, eklem yerlerinde kızarıklık, ciltte kuruluk) .
- Vücudunda kaşıntı ve kızarıklıklar
- Beslendikten sonra 1-2 saat içinde dudak etrafında kızarıklık, dilde veya dudakta şişme
- Kakada kan ve/veya mukus (sümüklenme)
- Tekrarlayan ve sebebi bulunamayan kusmalar
- Tedaviye yanıt vermeyen reflü
- Tekrarlayan akciğerde hırıltı, nefes sıkışması, burun tıkanıklığı ve/veya akıntısı
- Buğday alımından sonra alerjik şok denilen vücutta yaygın kaşıntılı kızarıklık, nefes sıkışması ve çarpıntı olması
Bu belirtilerden bir veya birkaçı varsa buğday alerjisi açısından araştırılmalıdır.
Özetleyecek Olursak
- Buğday alerjisine bağlı buğday alerjisi, egzersize bağımlı buğday alerjisi, fırıncı astımı ve temasa bağlı ürtiker gibi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.
Ayrıca buğdaya bağlı otoimmun mekanizmaya bağlı da Çölyak hastalığı ve dermatitis herpetiformis gelişebilmektedir.